Wat is een postpartum depressie precies en hoe ziet de behandeling eruit?
Na de geboorte van je kindje kan het misschien anders lopen dan je had gehoopt. Je verwacht de zo bekende ‘roze wolk’, alleen voel jij je allesbehalve goed. Het is heel normaal om je minder goed te voelen in deze periode en door verschillende emoties heen te gaan. Dit wordt ook wel de ‘baby blues’ genoemd. Het is tenslotte ook een rollercoaster van emoties met alle nieuwe dingen die op je afkomen. Meestal nemen deze klachten geleidelijk aan af. Als de klachten echter aanhouden en verergeren wordt er gesproken van een postpartum depressie. Het is dan goed om tijdig hulp te vragen, je hoeft het niet alleen te doen.
Wanneer heb je een postpartum depressie?
– je voelt je het grootste deel van de dag somber
– je voelt je futloos en hebt nergens zin in
– je kan niet genieten van je kindje
– je maakt je overmatig zorgen om je kindje
– je hebt geen ‘moedergevoel’
– je bent prikkelbaar en snel boos
– je voelt je schuldig en je bent bang geen goede moeder te zijn
– je piekert veel
– je bent constant moe en hebt slaapproblemen
– je hebt weinig tot geen eetlust
– je bent in de war, kan je moeilijk concentreren of vergeet veel
– je hebt gedachten over jezelf of je baby iets aandoen
Postnatale depressie vs. postpartum depressie
Er wordt vaak gesproken over een postnatale depressie maar de laatste jaren wordt de term postpartum depressie vaker gebruikt. Met postpartum wordt de gesteldheid van de moeder na de bevalling bedoeld. Met het woord postnataal gaat het juist om de gezondheid van de baby na de geboorte. Een postpartum depressie is daarom een betere benaming.
Hoe vaak komt het voor en wat zijn de oorzaken?
Jaarlijks krijgen ongeveer 23.000 vrouwen een postpartum depressie, dat is maar liefst 10% van alle pas bevallen vrouwen. Het komt dus vaker voor dan je zou denken, echter wordt er nog niet zo openlijk over gesproken. Uit onderzoek blijkt dat 25 tot 50% van de vrouwen niet openlijk spreekt over depressieve gevoelens na de bevalling. Hierbij spelen gevoelens als schaamte en schuld een rol. Je kan bijvoorbeeld het gevoel hebben dat je een slechte moeder bent, dat jij de enige bent die dit overkomt of dat je bijvoorbeeld niet van je baby houdt. Weet dan vooral dat dit de depressieve gedachten zijn die dit jou wijsmaken en dus niet kloppend zijn.
Er zijn meerdere factoren die jou gevoeliger kunnen maken voor het ontwikkelen van een postpartum depressie. Je hormoonbalans moet zich na een zwangerschap weer herstellen. Te grote hormonale schommelingen kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een depressie. Ook kan een depressie makkelijker terugkeren als je eerder een depressie hebt doorgemaakt of erfelijk belast bent. Daarnaast kunnen er ook fysieke en emotionele factoren een rol spelen. Je kan hierbij denken aan het meemaken van een ingrijpende gebeurtenis, veel stress of veranderingen tijdens de zwangerschap, medische complicaties tijdens de zwangerschap, de bevalling of de kraamtijd.
Meestal is er sprake van een combinatie van verschillende oorzaken en soms kan het ook even duren voordat je weet waar je last van hebt. De manier waarop jij met jezelf en jouw klachten omgaat zijn ook zeker van invloed op hoe jij deze periode beleeft en hoe jij herstelt. Weet vooral dat een depressie je kan overkomen zonder dat jij hier iets aan kan doen. Het kan zijn dat je je schuldig voelt en het gevoel hebt dat je hebt gefaald. Je kan het gevoel hebben dat jij de enige bent die zich zo voelt en dat kan gevoelens van schaamte geven waardoor je het lastig vindt om erover te praten. Het onderdrukken van emoties is alleen niet zo helpend en houdt sombere gevoelens vaak in stand.
Wat kan jou helpen?
Meestal gaat een postpartum depressie niet vanzelf over. Zonder behandeling kan een postpartum depressie zelfs jaren aanhouden. Het is dus belangrijk je klachten serieus te nemen. Psychologische behandeling eventueel in combinatie met een medicamenteuze behandeling zijn helpend. Tijdens de behandeling leer je anders met jezelf en jouw depressieve gedachten en gevoelens omgaan. Met onderstaande tips kan je zelf alvast beginnen als je bijvoorbeeld even moet wachten voor de therapie start.
Tip 1
De eerste stap is toegeven en accepteren dat je depressieve gedachten en gevoelens hebt. Het onderdrukken van gedachten en gevoelens werkt vaak averechts. Erkennen dat het niet goed met je gaat geeft ruimte en uiteindelijk ook rust.
Tip 2
Ook kan het helpen om je gevoelens te uiten. Het kan helpen om er met anderen over te praten. Er zijn veel moeders die depressieve gevoelens ervaren in deze fase en het bespreekbaar maken zorgt voor meer begrip bij jezelf en ook lucht het vaak op. Wat ook kan helpen is om je gedachten en gevoelens op te schrijven in een dagboek. Hiermee creëer je vaak ook meer ruimte.
Tip 3
Het is belangrijk om mild naar jezelf te zijn en goed voor jezelf te zorgen. Tijdens een depressie zijn je gedachten vaak negatief gekleurd en kunnen bestaan uit zelfkritiek en verwijt. Deze gedachten helpen jou niet, kloppen ook niet en daar hoef je ook niet naar te luisteren. Probeer mild en begripvol naar jezelf te zijn. Geef jezelf de tijd om te herstellen.
Tip 4
Je hoeft het niet alleen te doen en te dragen. Durf te leunen op jouw omgeving en om hulp te vragen. Er is niets zo dapper dan toe te geven dat het niet lukt en te vragen om ondersteuning. Er zal een last van je schouders vallen als jij wat meer wordt ontlast. Je zal ook merken dat jij hierdoor beter hersteld.
Hopelijk heb je iets aan deze tips. Mocht je merken dat het onvoldoende helpt dan kan het raadzaam zijn om professionele hulp in te schakelen. Vaak gaat een postpartum depressie namelijk niet uit zichzelf over maar blijven klachten lang aanhouden.