Er is de afgelopen jaren steeds meer bekendheid gekomen over het belang van de eerste 1000 dagen. Tessa Roseboom beschrijft in haar boek dat de ontwikkeling die een baby doormaakt in de eerste 1000 dagen van het leven, het fundament vormt voor de rest van het leven. Deze periode loopt vanaf het moment voor de bevruchting tot aan de tweede verjaardag. In geen enkele periode worden er meer biologische mijlpalen behaald dan in deze fase. Zij onderschrijft het belang om in te zetten op een kansrijke start voor ieder kind om zo een gezondere generatie te laten opgroeien.
Als jij op dit moment zwanger bent of net moeder bent geworden dan heb je bovenstaande waarschijnlijk al gelezen. Probeer eens stil te staan bij wat dit met jou heeft gedaan. Er komen namelijk steeds meer geluiden dat de druk in het ouderschap toeneemt en dat ouders zich overbelast voelen.
Op 30 juni 2023 sprak prof. Dr. Maartje Luijk haar oratie uit, ‘de paradox van opvoeden’. Zij vertelt daarin ook over de toegenomen druk en dat ouders al langere tijd het beste willen voor hun kind. Cijfers laten zien dat 1 op de 5 ouders zich overbelast voelt en lijden aan een ‘parentale burn-out’. Maar liefst 91% van de ouders ervaart het ouderschap als zwaar en meer dan 50% van de ouders voelt zich onzeker over het ouderschap. Deze cijfers liegen er niet om.
Wat maakt dat ouders het opvoeden al zwaar ervaren? Prof. Dr. Maartje Luijk spreekt herbij over een aantal oorzaken.
1. De toegenomen onzekerheid over hoe ‘normaal’ hun kind ontwikkelt. Waarbij ‘normaal’ staat voor het gemiddelde. In de praktijk is juist variaie normaal. De onzekerheid van ouders over hun opvoedingsbekwaamheid is een belemmerende factor.
2. Het perfectionisme van ouders waarbij ouders doorschieten in het beste willen voor hun kind. Zij spreekt hierbij over maakbaarheidsidealen en je kind zien als statussymbool. Het moderne opvoedingsideaal gaat over het bieden van liefde, warmte en begrip. Ouders kunnen hierin doorslaan waarbij zij elke wens van hun kind in vervulling laten gaan.
3. Het zelfredzame indivdualisme, waarbij twee op de drie ouderparen moeizaam om hulp vraagt.
Ben jij op dit moment zwanger of net moeder geworden en herken jij de toegenomen druk?
Ben jij van jezelf al perfectionistisch en merk je dat dit juist is toegenomen in deze fase? Jouw perfectionisme laten vieren is makkelijker gezegd dan gedaan. Je wilt het als moeder nou eenmaal graag goed doen. Jouw mentale gezondheid kan hier echter onder gaan lijden en daar kan jouw kindje weer last van krijgen. Het is zowel voor jou als voor jouw kindje van belang dat jij goed in je vel zit.
Tip 1
Als jij graag de lat wat lager wil leggen voor jezelf dan is de eerste stap dat jij je bewuster gaat worden van jouw perfectionisme. Welke gedachten, gevoelens en gedragingen horen hierbij? In welke situaties ben jij perfectionistisch en waarom is dit zo?
Tip 2
Sta jezelf toe om te mogen leren en fouten te maken. Er verandert tijdens een zwangerschap en in het moederschap zoveel. Je kan niet van jezelf verwachten dat je bijvoorbeeld op elk moment weet waarom je kindje huilt en wat hij/zij dan nodig heeft. Onzekerheid hoort ook bij het ouderschap, dat zijn hele normale gevoelens. Je mag daarin milder naar jezelf worden waarin de wijze waarop je tegen jezelf praat van belang is.
Tip 3
Ook kan het helpend zijn om de tijd die je in bepaalde taken stopt te beperken. Als jij de neiging hebt om alles graag goed te willen doen, kijk dan eens of je een taak met 75% tevredenheid kan afronden. Dit betekent ook dat je zal moeten verdragen dat het niet goed genoeg voelt. Aan de andere hand ontstaat er dan weer meer ruimte en tijd, waarbij het ook belangrijk is om ruimte te maken om goed voor jezelf te blijven zorgen.
Mocht je nou merken dat het lastig voor je is om bepaalde patronen te veranderen, dan kan psychologische behandeling daarbij helpen. In een behandeltraject kan je aan de slag met belemmerende patronen. Voorbeelden hiervan zijn moeilijk je grenzen kunnen aanvoelen, moeilijk om hulp kunnen vragen, regelmatig overweldigd te worden door je emoties, de lat voor jezelf erg hoog leggen, jezelf wegcijferen, altijd maar doorgaan, veel in je hoofd zitten.